भारताच्या घटनेची ठळक वैशिष्ट्ये | Features of Indian Constitution

हे विविध स्रोत खालीलप्रमाणे आहेत.

 A.भारतीय शासन कायदा १९३५:

यामधून संघराज्यीय योजना, न्यायव्यवस्था, लोकसेवा आयोग, आणीबाणीच्या तरतुदी, राज्यपालांचे पद, प्रशासकीय तपशील या गोष्टी घेण्यात आल्या आहेत.

B.ब्रिटिश घटना:

ब्रिटिश घटनेमधून संसदीय शासन व्यवस्था, कॅबिनेट व्यवस्था, द्विगृही संसद, फर्स्ट-पास्ट-पोस्ट सिस्टीम, कायदा करण्याची पद्धत, कायद्याचे राज्य, एकच नागरिकत्व, संसदीय विशेषाधिकार या गोष्टी घेण्यात आल्या.

C.US ची घटना:

यामधून मूलभूत हक्क, उपराष्ट्रपती हे पद, न्यायव्यवस्थेचे स्वातंत्र्य, न्यायिक पुनर्विलोकन, राष्ट्रपतींवरील महाभियोगाची पद्धत, सर्वोच्च न्यायालय व उच्चं न्यायालयाच्या न्यायधीशास पदावरून दूर करण्याची पद्धत या गोष्टींचा समावेश करण्यात आला.

D.कॅनडाची घटना:

कॅनडाच्या घटनेतून प्रभावी केंद्र असलेले संघराज्य, शेषाधिकार केंद्राकडे असण्याची तरतूद, राज्यपालाची केंद्राचा प्रतिनिधी म्हणून नेमणूक, सर्वोच्च न्यायालयाचे सल्लागार अधिकारक्षेत्र या गोष्टी घेण्यात आल्या आहेत.

E.आयरिश घटना:

आयरिश घटनेमधून राज्याच्या धोरणाची मार्गदर्शक तत्वे, राष्ट्रपतींच्या निवडणुकीची पद्धत, राज्यसभेवर काही सदस्यांचे नामनिर्देशन या गोष्टींचा समावेश करण्यात आला आहे.

F.ऑस्ट्रेलियाची घटना:

ऑस्ट्रेलियाच्या घटनेतून समवर्ती सूची, संसदेच्या दोन्ही सभागृहांची संयुक्त बैठक, व्यापार व वाणिज्याचे स्वातंत्र्य या गोष्टी घेण्यात आल्या आहेत.

G.फ्रान्सची राज्यघटना:

फ्रान्सच्या राज्यघटनेतून गणराज्य, प्रास्ताविकेतील स्वातंत्र्य, समता व  बंधुता हे आदर्श या गोष्टी घेण्यात आल्या आहेत.

H.दक्षिण आफ्रिकेची घटना:

दक्षिण आफ्रिकेच्या घटनेतून घटनादुरुस्तीची पद्धत, राज्यसभेच्या सदस्यांची निवडणूक या गोष्टी घेण्यात आल्या आहेत.

I.सोव्हियत रशियाची घटना:

सोव्हियत रशियाच्या घटनेतून मूलभूत कर्तव्ये, प्रास्ताविकेतील सामाजिक, आर्थिक राजकीय न्यायाचा आदर्श या गोष्टी घेण्यात आल्या आहेत

J.जपानची घटना:

जपानच्या घटनेद्वारे कायद्याने प्रस्थापित पद्धत स्वीकारण्यात आली.

K.जर्मनीची घटना (वायमर प्रजासत्ताक):

वायमर प्रजासत्ताकमधून ‘आणिबाणी दरम्यान मूलभूत हक्क स्थगित होणे’ ही तरतूद घेण्यात आली.